Σάββατο 23 Ιουλίου 2011

XΡΩΜΑΤΙΚΗ ΠΙΣΤΟΤΗΤΑ

Όπως φαίνεται από τη δημοσκόπηση, η χρωματική πιστότητα είναι αυτό που απασχολεί τους περισσότερους από εμάς στην παραγωγή των εντύπων μας.
Όντως το να αποδοθούν σωστά τα χρώματα εξαρτάται από πολλούς παράγοντες γι’ αυτό και αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα στην εκτύπωση.
Ας αρχίσουμε όμως από τα βασικά. Τι κοιτάμε και βλέπουμε αν τα χρώματα έχουν αποδοθεί σωστά;;; Την οθόνη μας;;; Δοκίμιο;;; Κάτω από ποιες συνθήκες φωτισμού;;;
Αυτό που πρέπει πρώτα απ’ όλα να πούμε είναι ότι η οθόνη δεν μπορεί να είναι ο τέλειος σύμβουλος. Πρέπει να καταλάβουμε ότι τα χρώματα στην οθόνη φωτίζονται εσωτερικά, ενώ το τυπωμένο χαρτί εξωτερικά. Στην ουσία η οθόνη λειτουργεί με RGB (μετρήσεις φωτός) και το τυπωμένο χαρτί με CMYK (μελάνια). Μπορεί όμως η οθόνη μας να είναι κοντά στην εκτύπωση αν καλιμπραριστεί σωστά. Για το καλιμπράρισμα της οθόνης χρειάζεται κάποιο μηχανηματάκι π.χ. eye-one της greta macbeth, colour munki της x-rite κ.λ.π. με το οποίο μπορούμε να φέρουμε την οθόνη μας σε καλά επίπεδα.
eye-one της greta macbeth

colour munki της x-rite

Αυτό είναι και το πρώτο βήμα που πρέπει να κάνουμε. Να καλιμπράρουμε την οθόνη σωστά. Επειδή τα μηχανάκια του καλιμπραρίσματος κοστίζουν μπορείτε να βρείτε εταιρείες που προσφέρουν αυτή την υπηρεσία, αλλά πρέπει να γνωρίζετε ότι ανά τακτά χρονικά διαστήματα θα πρέπει να επαναλαμβάνεται η διαδικασία (κάθε έξι μήνες τουλάχιστον).

Το δεύτερο που πρέπει να κάνουμε είναι να βγάλουμε πιστοποιημένο δοκίμιο. Όπως είχα γράψει και σε προηγούμενο post καλό είναι να δουλεύουμε με βάση τα standart της ΙSO.  Πιστοποιημένο δοκίμιο με βάση τα standart της ISO είναι κάθε δοκίμιο που φέρει πάνω του μια χρωματική μπάρα, η οποία μετριέται με ειδικό μηχανηματάκι (π.χ. eye-one) και επαληθεύεται. Το ότι επαληθεύεται μπορούμε να το διαπιστώσουμε από την ετικέτα που φέρει επικολλημένη με την υπογραφή του υπεύθυνου που το έβγαλε.
Xρωματική μπάρα

Xρωματική μπάρα
Eτικέτα επαλήθευσης δοκιμίου GMG

Ακόμα όμως και αν κάνουμε τα δύο παραπάνω, υπάρχει ένας ακόμα παράγοντας που οι περισσότεροι αγνοούμε. Το φωτισμό κάτω από τον οποίο βλέπουμε το δοκίμιο.
Όλες οι εκτυπώσεις παρουσιάζουν το φαινόμενο του μεταμερισμού. Δηλαδή ανάλογα με το φωτισμό που τις κοιτάμε αλλάζουν και χρωματικά. Ο σωστός φωτισμός που πρέπει να κοιτάμε τα δοκίμια είναι τα 5.000 Kelvin περίπου και ειδικές λάμπες για αυτή τη χρήση, όχι οι απλές που βρίσκουμε στα ηλεκτρολογικά είδη. Επειδή το κόστος αγοράς τέτοιων λαμπτήρων είναι πολύ υψηλό δεν χρησιμοποιούνται σε κανένα χώρο. Έτσι τελικά αυτό που βλέπουμε στο δοκίμιο κάτω από το δικό μας φωτισμό είναι υποκειμενικό. Με παρόμοιο τρόπο, βέβαια, θα βλέπουν και όλοι οι υπόλοιποι που θα πάρουν τελικά το έντυπό μας. 
Γι’ αυτό και πρέπει να ξέρουμε ότι θα έχουν τα έντυπά μας, ανάλογα κάτω από ποιο φωτισμό τα κοιτάμε, μικρές αποκλίσεις χρώματος. Δεν μιλάμε για τραγικές διαφορές, αλλά σε μερικά χρώματα μπορεί να είναι οφθαλμοφανείς.

Πριν μία εβδομάδα αντιμετωπίσαμε το ίδιο πρόβλημα με ένα από τους πελάτες μας. Έβλεπε στην οθόνη του τα χρώματα κόκκινα ζεστά και στο δοκίμιο που εκτυπωνόταν έβγαιναν σχετικώς ψυχρά... Μη φανταστείτε τεράστιες διαφορές. Αλλά επειδή τα προϊόντα του ήταν λευκά είδη σε πολλούς παλ χρωματισμούς, ήθελε το αποτέλεσμα στο χαρτί να είναι ίδιο με το προϊόν και αυτό που έβλεπε στην οθόνη του. Έβλεπε το δοκίμιο στο χώρο του κάτω από απλό λευκό φωτισμό. Όταν είδε το δοκίμιο στο χώρο μας κάτω από το σωστό φωτισμό, όπως αναφέρω παραπάνω, έδειχνε ίδιο ακριβώς με την οθόνη του.

Αυτά για τις χρωματικές αποκλίσεις...
Εν κατακλείδι αν θέλουμε να προφυλάξουμε την εργασία μας πρέπει να καλιμπράρουμε τις οθόνες μας και να βγάζουμε χρωματικά πιστοποιημένα δοκίμια.
Με βάση αυτά μπορεί να εκτυπώσει καλύτερα η μηχανή offset και να καθοδηγηθεί ο χειριστής της και εμείς να έχουμε απαιτήσεις από την εκτύπωση να μας δώσει το αποτέλεσμα που επιθυμούμε.

www.lyhnia.com

Δευτέρα 11 Ιουλίου 2011

ΕΞΩΦΥΛΛΑ ΒΙΒΛΙΩΝ

Απλό εξώφυλλο
Το απλό εξώφυλλο κατασκευάζεται όπως αναφέραμε στο προηγούμενο post. (βλέπε εικόνες προηγούμενου post εξώφυλλο, εσωτερικό εξωφύλλου).

Eξώφυλλο με αυτιά
Το εξώφυλλο με τα αυτιά κατασκευάζεται όπως και το προηγούμενο προσθέτοντας δεξιά και αριστερά τα αυτιά του βιβλίου.
Τα αυτιά χρησιμεύουν για να βάλουμε πρόσθετες πληροφορίες που θέλουμε να δει αναγνώστης γρήγορα (βιογραφικό συγγραφέα, άλλα βιβλία που έχει εκδώσει) αλλά και για πρακτικούς λόγους αφού μπορούν να χρησιμοποιηθούν και ως σελιδοδείκτης.
Εξώφυλλο βιβλίου με αυτιά φτιαγμένο στο Indesign
Προσοχή για να μην ανοίγουν τα αυτιά καθώς κλείνει το βιβλίο καλό είναι το μέγεθός τους να είναι μεγαλύτερο από 7,5 cm, ανάλογα βέβαια και με το το μέγεθος του βιβλίου που φτιάχνουμε.
Στην παραπάνω φωτογραφία το μέγεθος του βιβλίου είναι 17 x 24 cm με ράχη 1 cm* και έχουμε φτιάξει αυτιά 8cm.
Όπως είπαμε και στο προηγούμενο post φτιάχνουμε τα εξώφυλλα των βιβλίων σε καινούργιο αρχείο ενιαίο. (βλέπε φωτογραφία).

Χαρτόδετο εξώφυλλο.
Χαρτόδετο ονομάζεται το βιβλίο που το εξώφυλλό του τυπώνεται σε λεπτό χαρτί και κατόπιν λαμινάρεται σε πολύ χοντρό χαρτόνι.
Σε αυτήν την περίπτωση του εξωφύλλου θα πρέπει να αφήσουμε 2 πόντους έξτρα φόντο περιμετρικά του εξωφύλλου-οπισθοφύλλου-ράχης για να γυρίσει στο λαμινάρισμα.
Δείτε την παρακάτω φωτογραφία. Πάλι το σχήμα είναι 17 x 24 και η ράχη μας 2 cm*.
Εξώφυλλο χαρτόδετου βιβλίου φτιαγμένο στο Indesign

Τα εξώφυλλα των χαρτόδετων βιβλίων πρέπει να σχεδιάζονται 3mm μεγαλύτερα από όλες τις πλευρές εκτός της ράχης. Στην παραπάνω περίπτωση το βασικό μας εξώφυλλο πρέπει να γίνει 17,3 x 24,6. Δηλαδή προσθέτουμε πάνω κάτω και δεξιά στο εξώφυλλο 3mm, όχι στην πλευρά της ράχης. Δείτε τα χαρτόδετα βιβλία στη βιβλιοθήκη σας που το εξώφυλλο εξέχει από το σώμα. Αντίστοιχα το οπισθόφυλλο είναι ίδια διάσταση με το εξώφυλλο αλλά τα τρία χιλιοστά στο πλάτος το αφήνουμε από αριστερά.

TIP. Φτιάξτε το εξώφυλλό σας στο κανονικό του σχήμα, χωρίς τα 2 επιπλέον εκατοστά που χρειάζονται για το γύρισμα, αφήνοντας τα περιθώρια πάνω κάτω δεξιά και αριστερά που θέλετε ώστε να φαίνεται όμορφο στο μάτι, τυπώστε το και διορθώστε. Κατόπιν μεγαλώστε το αρχείο σας περιμετρικά κατά 2 πόντους και επεκτείνετε τα φόντα. Έτσι θα αποφύγετε τυχόν κακοτεχνίες στο βασικό σχεδιασμό του εξωφύλλου - οπισθόφυλλου.

Θα συνεχίσουμε με τα εξώφυλλο και στο επόμενο post. 

 * πως υπολογίζουμε τη ράχη θα πούμε σε άλλο post, αλλά σε κάθε περίπτωση πριν παραδώσουμε το τελικό μας αρχείο ρωτάμε το βιβλιοδέτη μας. Η ράχη ποικίλει ανάλογα με τον αριθμό των σελίδων, το είδος της βιβλιοδεσίας, και το χαρτί που θα χρησιμοποιηθεί.

www.lyhnia.com

Παρασκευή 1 Ιουλίου 2011

ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑ ΚΟΛΛΗΤΟ / ΡΑΦΤΟ-ΚΟΛΛΗΤΟ

Με τον όρο κολλητό εννοούμε το δέσιμο του εντύπου - βιβλίου ανά δεκαεξασέλιδο ή οκτασέλιδο στη ράχη του βιβλίου με κόλλα. Τέτοια βιβλία (κολλητά) μπορούμε να θυμηθούμε όλοι από τα βιβλία που είχαμε στο σχολείο. Για λόγους οικονομίας, καθότι παρακάμπτετε μία διαδικασία -το ράψιμο-, τα σχολικά βιβλία είναι μόνο κολλητά. Θα θυμάστε, φαντάζομαι, όλοι ότι γίνονταν φύλλο και φτερό αν τα χρησιμοποιούσαμε πολύ καιρό, ή αν τα κακομεταχειριζόμασταν. Yπάρχει, βέβαια και μια καινούργια-πολύ ισχυρή κόλλα η PUR, που κολλάει με τέτοιο τρόπο ώστε δεν ξεκολλάνε τα φύλλα, αλλά ακόμα δεν είναι πολύ διαδεδομένη στην Ελλάδα. Οι συνήθεις βιβλιοδετικές μηχανές δεν μπορούν να τη δουλέψουν, οπότε για να χρησιμοποιηθεί χρειάζεται και αγορά νέας μηχανής.

Η ραφτή κολλητή βιβλιοδεσία είναι το δέσιμο του βιβλίου ανά τυπογραφικό φύλλο με κλωστορραφή και κατόπιν επικόλληση αυτού στο εξώφυλλο του βιβλίου.
Και στις δύο περιπτώσεις βιβλιοδεσίας πρέπει να προσέξουμε τα εξής:
  • Το εξώφυλλο πρέπει να φτιάχνεται πάντα σε ξεχωριστό αρχείο και ενιαίο, προσθέτοντας τη ράχη του βιβλίου, περιοδικού. Στο εσωτερικό του εξωφύλλου φροντίζουμε πάντα η ράχη να είναι λευκή (δεν τυπώνουμε τίποτα) για να μπορεί να επικολληθεί το σώμα. Αν δηλαδή φτιάξουμε το εξώφυλλο για ένα περιοδικό 21x29 που έχει εκτύπωση και στις δύο πλευρές του εξωφύλλου θα πρέπει να φτιάξουμε στο σελιδοποιητικό μας πρόγραμμα ένα αρχείο 21+21+(ράχη) x 29.
    Το μέγεθος της ράχης βγαίνει ανάλογα με τις σελίδες και το πάχος του χαρτιού. Πριν φτιάξετε το εξώφυλλο ρωτήστε τον βιβλιοδέτη σας για το μέγεθος της ράχης.
    Αν υποθέσουμε στην προηγούμενη περίπτωση ότι η ράχη είναι 0,5 cm τότε θα φτιάξουμε ένα αρχείο 42,5 x 29. Ο μισός πόντος στο κέντρο στη μεριά του εξωφύλλου συνήθως αναφέρει το όνομα του περιοδικού, το τεύχος και τους μήνες έκδοσής του. Στο εσωτερικό μέρος πρέπει να φροντίσουμε να μείνει λευκός και να τοποθετήσουμε τις διαφημίσεις αριστερά και δεξιά από αυτό. (Σε επόμενο post θα μιλήσουμε για τα διάφορα είδη εξωφύλλων και πως πρέπει να κατασκευάζονται).
Eξώφυλλο

εσωτερικό εξωφύλλου
  • Φροντίζουμε οι σελίδες μας να είναι πολλαπλάσιες του 16, του 8 ή του 4 (μιλώντας για τα συνήθη μεγέθη βιβλίων, περιοδικών 21 x 29, 17 x 24, 14 x 21, 24 x 34). Για τετράγωνα σχήματα συνήθως μιλάμε για 12σέλιδα. Κάθε 16σέλιδο αποτελεί και ένα τυπογραφικό φύλλο. Έτσι το πρώτο τυπογραφικό είναι οι πρώτες 16 σελίδες και ούτω καθεξής. Το τελευταίο τυπογραφικό θα μπορούσε να είναι 8σέλιδο ή ακόμα και 4σέλιδο. Η βιβλιοδεσία όμως του 4σέλιδου και του 8σέλιδου κοστίζει όσο και του 16σέλιδου. Γι’ αυτό αν είναι εφικτό καλό είναι να τελειώνουμε σε ολόκληρο τυπογραφικό φύλλο.
  • Δεν βάζουμε ποτέ σελιδαρίθμηση στις λευκές σελίδες των βιβλίων.
  • Φτιάχνουμε τις σελίδες σε ανάπτυγμα για να έχουμε την εικόνα που θα πάρει ο αναγνώστης.
  • Στην περίπτωση των βιβλίων καλό είναι να αφήνουμε 2 λευκά φύλλα -ένα μπροστά και ένα πίσω- και πολλά περιθώρια περιμετρικά στη σελίδα. Ειδικότερα καλό είναι να αφήνουμε περισσότερο περιθώριο δεξιά στις δεξιές και αριστερά στις αριστερές για να μην εμποδίζουν το διάβασμα τα δάκτυλα του αναγνώστη.